Helaas, wij moesten er ook aan geloven tijdens de kerstvakantie. We hadden last van luizen! Nou ja…ik niet, maar de rest wel. Gelukkig geen hele stammen aan luizen, want we waren er vroeg bij. We hebben er 2-3 per hoofd gevonden en de eitjes waren op de handen nog te tellen. Pfffff, dat viel gelukkig mee.

Vies of interessant?

Ik heb het niet zo op die beestjes. Niet dat ik ze vies vind, maar ik vind ze wel erg lastig…ze kunnen namelijk erg hardnekkig zijn. De kleine meid vond het reuze interessant dat er beestjes op hoofden konden wonen. Ze bestudeerde elke luis die van het hoofd werd geplukt (tot haar grote teleurstelling waren dat er maar weinig). Ze zat er met haar neusje bovenop te kijken. Omdat ze zo nieuwsgierig was, heb ik er maar een onder de Smartscope gelegd in een petrischaaltje. Dat was voor haar erg leuk, want nu kon ze hem eindelijk echt goed zien. Hij ging zelfs nog poepen! Toen kon haar lol helemaal niet meer op. Haar grote vriend hebben uiteraard gefotografeerd en is op de afbeelding te zien.

Soorten luizen

Er zijn ontzettend veel soorten luizen, ongeveer 400 soorten. Maar er zijn er gelukkig maar 3 die van mensen houden: de hoofdluis, de kleerluis en de schaamluis. De hoofdluis zit het liefst tussen de haren op warme plekken (zoals in de nek en achter de oren). De luis wordt ongeveer 3 mm groot. De kleerluis tref je meer op je lichaam aan, ook het liefst op warme plekjes…en plekken waar je niet bij kunt, zoals op je rug. De kleerluis wordt ongeveer 4,5 mm groot. Ook kan de kleerluis ziektes overbrengen. Ga dus ook alsjeblieft naar de huisarts wanneer je te maken hebt met de kleerluis of wanneer je twijfelt of je er mee te maken hebt. De schaamluis zit het liefst in de schaamstreek. De schaamluis wordt ook ongeveer 3 mm groot.

Hoe herken je de luizen en de neten?

Wanneer kinderen last hebben van luizen, is dit meestal van de hoofdluis. De luizen zijn 1-3 mm groot (afhankelijk van of het nimfen of volwassen luizen zijn). De mannetjes zijn ietsje groter dan de vrouwtjes. De vrouwtjes worden ongeveer 2,5 mm en de mannetjes 3 mm groot. De neten zijn de omhulsels van de eitjes die aan de haren plakken.

De neten zijn doorzichtig wit. De eitjes zijn zwart. Een neet met een eitje er in is dus zwart. Een lege neet is dus doorzichtig wit. De neten zitten dicht op de hoofdhuid. Lege neten of neten met een dood ei er in tref je wat verder van de hoofdhuid aan.

Zie je ieniemienie kleine zwarte puntjes op de hoofdhuid? Dit zijn waarschijnlijk poepjes van de hoofdluis.

De levenscyclus

Het vrouwtje legt 7-10 eitjes per dag (een vrouwtje legt in haar leven 80-100 eitjes). Na een 7-10 dagen komen de eitjes uit. Dan zijn het nog nimfen. Er zijn 3 stadia nimfen. Na 3 weken is een luis klaar om zich voort te planten. De luis leeft ongeveer 50 dagen…mits je hem niet vermoord.

Hoe krijg je luizen?

Je krijgt de luizen van iemand anders. Hoofdluis krijg je voornamelijk van haar naar haar contact. Meisjes zijn daarom ook vaker de dupe omdat het contact tussen elkaars haar groter is tijdens het spelen, doordat meisjes vaak lang haar hebben.

Of je ook hoofdluis via jassen, mutsen en dergelijke kunt krijgen is eigenlijk niet bewezen. Maar toch vind ik het een fijn idee dat er luizentassen gebruikt worden op scholen en kinderdagverblijven…gewoon voor het geval dat. Maar ja, als een kind luizen heeft is de kans groter dat er een paar overlopen tijdens het spelen.

Ik zou mijn kind dan ook echt niet naar school (of naar het kinderdagverblijf) sturen wanneer er sprake zou zijn van luizen. Zo zorg je er voor dat jouw kind niet een ander kind kan besmetten. Wat dat betreft ben dan ook erg blij dat deze ronde tijdens de kerstvakantie was…dat scheelde veel gedoe.

Hoe kom je er van af?

De kam methode

De kam methode is een hele goede manier om er van af te komen, maar als je ook maar 2 eitjes vergeet kan de hele ellende weer opnieuw beginnen. Je moet vaak kammen met een speciale luizenkam. Het kammen gaat het makkelijkst met vet haar. Je kunt hiervoor olijfolie of kokosolie gebruiken (of een andere keukenolie), olijfolie is erg vettig en blijft ook goed vettig tijdens het kammen, kokosolie is iets minder vettig en stolt wanneer het afkoelt…maar het is wel erg voedzaam voor je hoofd en hoofdhuid. Ook kun je crèmespoeling gebruiken om het haar vettig te maken.

De gevonden luizen moet je natuurlijk wel vermoorden (dat klikt ook wel erg bruut zo). Je kunt ze het beste in de wasbak deponeren en goed weg spoelen.

Shampoo

Er zijn vele soorten shampoos die de luis en de eitjes doden (of laten afsterven). Er zijn natuurlijke en chemische varianten. En zelfs daar zijn weer veel verschillende varianten in te vinden. Welke jij kiest is uiteraard aan jou. Kies wel bewust, want bij sommige varianten kan resistentie opgebouwd zijn.

Huis-tuin en keuken middeltjes

Er zijn veel huis-tuin en keuken middeltjes die tegen de hoofdluis schijnen te helpen. Zo wordt er gezegd dat het insmeren van de haren met azijn, mayonaise en olie helpt. Ook tea tree olie, lavendelolie en rozemarijnolie schijnt te helpen.

Luizen hebben inderdaad een hekel aan vettig haar, omdat ze niet echt goed grip hebben op vettig haar. Het insmeren van je haren met mayonaise of olie is daarom nog niet zo gek. Maar ik zou er zeker wel bij kammen met een luizenkam.

Ook houden de luizen niet van zuur en houden ze ook niet van de geur van lavendelolie, rozemarijnolie en tea tree olie. Dit zorgt er wellicht voor dat ze minder snel bij je komen.(Al is er een studie geweest die heeft aangetoond dat de olie er ook voor zorgt dat ze sterven…maar er wordt niet verteld hoe snel dit dan gaat).

Haarlak/gel wordt ook vaak genoemd als bestrijdingsmiddel. Dat kan ik je gelijk afraden, want de beide meiden gebruiken haarlak en mijn man gebruikt gel…en ze hadden toch echt een huisdiertje op hun hoofd. Wel maak je het ze iets moeilijker (maar dus niet onmogelijk).

Er zijn ook elastiekjes die moeten helpen voorkomen dat ze bij je willen komen. Ze werken erg goed, maar de nare geur is best sterk.

Ik zou dan ook geen risico willen lopen en het haar gewoon goed behandelen, zodat je er zeker weten vlot van af bent.

Nabehandeling

Het is belangrijk om er niet van uit te gaan dat je luisvrij bent na een behandeling. Controleer na een behandeling dagelijks met een luizenkam. Dit moet je tot minimaal 10 dagen na de behandeling volhouden, zodat je zeker weet dat je helemaal luisvrij bent. De eitjes die nog levensvatbaar zijn en je over het hoofd hebt gezien, kunnen namelijk nog 10 dagen na behandeling uit komen. Wil je het zekere voor het onzekere? Was dan een week na behandeling nog een keer met luizenshampoo, zo is de kans op overleving super super super klein. Maar blijf nog steeds controleren voor het geval dat…

Goed/handig/grappig om te weten

Luizen kunnen ongeveer 8-24 uur zonder voedsel of warmte.

Vet haar vinden ze erg lastig, omdat ze daar een slechtere grip op hebben.

De Europese hoofdluis schijnt moeilijk grip te hebben op kroeshaar en de Afrikaanse hoofdluis schijnt weer moeilijk grip te hebben op blond haar…wat is het toch bijzonder hoe dieren zich aanpassen…hoe irritant dat ook kan zijn.

Het schijnt achterhaald te zijn dat je alle dekens, kleding en knuffels ook moet behandelen. Dit heeft te maken met de overlevingskans buiten het hoofdgebied en dat ze liever op je hoofd zitten dan op al dat stof. De luizen die er aangetroffen worden zitten er vaak per ongeluk (of je moet al te maken hebben met de kleerluis…maar dat is weer een heel ander verhaal). Het goed blijven kammen en controleren lijkt veel effectiever te zijn. Dat scheelt weer veel gedoe!

Meer over verzorging?

Wil je meer lezen over verzorging? Kijk dan vooral bij de pagina ‘Mama verzorgt’.