Voordat ik mijn man leerde kennen kookte heel anders. Ik maakte niet zozeer andere gerechten, maar ik deed dat op een andere manier…door middel van slim koken. Tijdens de zwangerschap en met onze kleine handenbindertje had ik niet de puf om een poosje in de keuken te staan. Deze manier van koken lukte mij even niet. Maar nu ik een beetje meer energie heb, heb ik het weer opgepakt…en wat een impact zeg!

Wat houdt ‘slim koken’ in?

Veel koken

Mijn ‘nieuwe kookstijl’ houdt niets meer of minder in dan in bulk koken. Ik kook op 1 halve middag voor de hele week (en vaak nog een beetje meer omdat het zo uit komt). Ik kook dan bijvoorbeeld niet pasta voor 1 dag, maar gelijk voor 2 dagen…en dat voor meerdere gerechten tegelijk. Wij hebben een 6-pits fornuis, dus ik heb heerlijk de ruimte voor veel pannen. Maar de meeste gerechten kunnen gewoon in een wok bereid worden, waardoor ik voor een gerecht maar 1 pit gebruik. Ik kan ongeveer 3-4 gerechten tegelijk klaar maken. Dan begin ik vaak met de gerechten die snel klaar zijn, zodat ik datzelfde pitje daarna kan gebruiken voor een gerecht wat lang op moet staan.

Goed plannen

Het is vooral goed plannen! Omdat mijn man in de 3 ploegen werkt, heb ik een lijst gemaakt van 3 weken. Elke vrijdag mogen we even iets eten wat niet zo gezond is (patat, pizza, pannenkoeken, enzovoorts) en de rest van de week staat er gewoon iets gezonds op het menu. Het weekmenu heb ik zodanig ingedeeld dat we nooit twee dagen aardappels, rijst of pasta achter elkaar eten. En op de vrijdag na eten we nooit hetzelfde gerecht een tweede keer binnen die 3 weken. Het is dus een menu vol afwisseling en variatie.

Een kant-en-klaar boodschappenlijstje

Voor elke week heb ik een boodschappenlijstje klaar staan op de laptop. Hierbij staat alles al in de volgorde waarop het in de winkel ligt. Daarbij heb ik alles een kleur gegeven wat van hetzelfde gerecht is. Wanneer ik voor een bepaalde dag niet hoef te koken (omdat er al een portie in de vriezer ligt bijvoorbeeld), weet ik gelijk wat ik niet hoef te kopen…dat kan ik dus gewoon doorstrepen. De rest van het lijstje loop ik ook gelijk thuis nog even door. Alles wat er al is, hoef ik ook niet meer te halen en kan dus ook doorgestreept worden.

Ordenen

In de vriezer ligt alles per week geordend. Voor elke week is er een lade. Zo kunnen wij in 1 oogopslag zien wat er wel is en wat er niet is. Mijn man kan zo ook makkelijk vinden wat hij mee moet nemen tijdens een late dienst…de bakjes van die week (van de maandag tot en met de donderdag) zijn trouwens kleiner omdat ze niet voor ons samen zijn, maar voor mijn man of voor mij en de kleine meid.

Waarom zou je ‘slim koken’?

Mensen zijn niet echt dol op verandering…tenzij het veel oplevert. En dat doet ‘slim koken’ ook. Het levert tijd op, kost minder geld en zorgt voor minder afval. “Hoe dan?”, hoor ik je denken.

Tijd besparen met koken

Het kost mij minder tijd doordat ik gecombineerd kook. Ik kook meerdere gerechten op hetzelfde moment en sta daardoor niet stil in de keuken. Het is dus even flink aanpakken, maar het levert enorm veel extra tijd op. Normaal was ik gemiddeld 30-45 minuten bezig met het bereiden van het avondeten. Doe ik dat keer 7, dan komt dat neer op 3,5-5 uur per week. Nu ben ik maximaal 3 uur op 1 dag bezig en de rest van de week kost het mij ongeveer 10 minuten. Dat komt dan neer op ongeveer 4 uur per week. De eerste week heb ik voor 9 dagen gekookt in plaats van 7…dat zijn dus ook nog eens 2 bonus maaltijden. De volgende twee weken ging dat net zo. Maar de drie weken daar weer na had ik bijna alles al in de vriezer en hoefde ik dus niet meer 3x die ene dag in de keuken te staan. Dat is dus nog meer tijdbesparing! De weken daarna begint het weer van voor af aan. Eigenlijk is het dus een cyclus van 6 weken in plaats van een cyclus van 3 weken.

Tijd besparen met boodschappen

Maar het scheelt ook tijd in boodschappen doen. Eerst deed ik elke dag boodschappen, hier was ik elke dag minimaal 30 minuten mee bezig. Per week is dat dan 3,5 uur. Nu doen we 1x in de week grote boodschappen en moet ik tussendoor nog 1x kleine boodschapjes doen. Dit komt neer op 1,5 uur per week.

Tijd besparen met schoonmaken

Ook scheelt het tijd in schoonmaken en opruimen. Doordat ik niet meer elke dag uitgebreid hoef te koken, volstaat een doekje over het aanrecht en het fornuis vaak wel na het koken. Ik hoef enkel de keuken goed schoon te maken na de grote kookactie.

Geld besparen

De geldbesparing zit hem vooral in het bulk-koken. Ik kook niet meer 1 portie per keer, maar ik maak gelijk een dubbele portie (en met soep zelfs drie dubbele porties). Hierdoor gebruik ik geen halve courgette en halve aubergine meer. Ook kosten grote verpakkingen vaak minder geld. Verder aten we eerst zo veel als wij konden, want het was zonde om over te houden. Nu verdeel ik na het koken alles al in porties, waardoor er niet meer gegeten wordt dan wij eigenlijk willen en waardoor ik geen ‘kliekjes’ hoef weg te gooien. En er is telkens meer dan genoeg per portie.

Besparen in afval

Het scheelt afval, omdat je meer grootverpakkingen gebruikt. Dat is nog makkelijker recyclen ook. Tijdens het koken leg ik het eerst gescheiden weg op het aanrecht. Daarna kan ik in 1 ronde alles op de juiste plek opruimen.

Nog meer voordelen

Naast dat het dus heel wat bespaard, heeft het nog een paar voordelen. Ik hoef niet meer elke dag te bedenken wat ik moet gaan koken, want er is een schema. Ook eten wij meer gevarieerd, wij hoeven in 3 weken tijd niet 1x hetzelfde te eten. Ook kost ‘gezond eten’ nu geen extra moeite. Op een dag dat ik geen puf of tijd heb, kunnen we dus nog gewoon lekker gezond eten. Normaal vond ik het lastig wanneer visite pas na 5 uur vertrok, want dat betekende vroeger dat we dan pas na 6 uur zouden eten. Nu staat het eten in een mum van de tijd op tafel…en ondertussen kan ik mooi tafel dekken. Na het eten is de boel trouwens ook weer makkelijk opgeruimd. Wat mij verbaasd is dat ik ook minder vaat heb…hoe dat zit, ben ik nog niet helemaal over uit.

Wat is ons schema?

Waar moest ik rekening mee houden?

De week begint bij ons op zaterdag. Zo kunnen wij op vrijdagavond of zaterdagochtend de grote boodschappen doen.

Verder heb ik rekening gehouden met wat de grote meid lust en wanneer zij bij ons is.

Ook heb ik rekening gehouden met wat er voor mijn man makkelijk mee te nemen is tijdens de late dienst. En wat dat het eten tijdens de nachtdienst niet te zwaar op de maag ligt.

Tot slot heb ik zo veel mogelijk geprobeerd aardappels, pasta en rijst af te wisselen.

De weekschema’s

Vroege dienst: pompoensoep / tomatensoep met panbrood, zelfgemaakte shoarma met appelsalade, boemboe goelee, chili con carne, bieten stamppot/pastinaak stamppot, bami, iets met een ‘p’ (bijvoorbeeld patat)

Nachtdienst: kippensoep / snert met kwarkbrood en kruidenboter, pompoen met kip en rijst, spinazie/broccoli, pasta, burmese kip, prei met worst, iets met een ‘p’ (bijvoorbeeld pizza)

Late dienst: pompoen stamppot/hutspot, moussaka met tzatziki, boemboe ajam, stifado met salade, lasagne, vanille wortels / zoete witlof met vis, iets met een ‘p’ (bijvoorbeeld pannenkoeken)

Tips

# 1: Zorg voor een georganiseerde ruimte in de vriezer.

# 2: Zorg voor genoeg bakjes.

# 3: Maak de boodschappenlijstjes per week in Excel. Je kunt dan de ingrediëntenlijst kopiëren van de recepten en deze in Excel plakken. Daarna kun je schuiven met de cellen zoals jij dat wilt en kun je elke cel een eigen kleur geven per gerecht. Deze lijstjes kun je vervolgens ook als kopie in de telefoon zetten, zodat je die als boodschappenlijstje kunt gebruiken (dat scheelt weer papier en inkt).

Dol op koken (of eten)?

Houd jij er ook zo van om te koken of om te eten? Kijk dan vooral ook op de pagina ‘Mama kookt‘.