De verticale moestuin of kruidentuin
Niet iedereen heeft plek om groente te verbouwen. Voor een horizontale groentetuin of kruidentuin heb je maar een klein plekje nodig om toch nog wat kleine groenten en kruiden te laten groeien.
Recycle
Een paar jaar geleden was onze schutting omgewaaid tijdens een storm. Eigenlijk was de schutting ook wel aan vervanging toe, want een aantal planken waren al niet meer zo best. De schutting hebben we vervangen, maar er waren eigenlijk nog best veel bruikbare planken van de oude schutting. Deze planken hebben we gebruikt voor een speelhuisje met zandbak, modderkeuken en glijbaan.
En toen waren er nog steeds een paar planken over. Omdat ik mijn moestuintje miste, wilde ik graag ruimte voor kruiden en groente. We hebben er een paar gebruikt als achterkant van een kruidenborder en voor het maken van een verticale moestuin of kruidentuin.
Horizontaal versus verticaal
Als je een kleine tuin of een balkon hebt, heb je niet veel ruimte om je eigen groente en kruiden te verbouwen. Wel kun je de lucht in. Door een verticale moestuin of kruidentuin te maken, heb je toch plek voor jouw eigen groente en kruiden.
De verticale tuin is ook erg leuk als scheidingswand bij een knusse zitplek. Zo kun je heerlijk stiekem snoepen uit je tuintje terwijl je gezellig bij de plantjes zit. Nog een voordeel is dat je dan niet zo veel last hebt van de wind (al moet je hem niet gebruiken als windscherm, want daar is hij niet voor gebouwd).
Het enige nadeel is dat je geen grote planten er in kunt houden (een broccoli is dus niet echt een optie). Het handigst is om er iets in te zetten wat eenjarig is…zo krijg je geen dikke wortelkluiten en kun je elk jaar de grond verversen of even voorzien van nieuwe voeding.
Wat zet je er in?
Sla, spinazie en boontjes gaan prima. Deze plantjes gaan niet diep de grond in. Worteltjes zouden wel kunnen, maar dan moet je er wel voor zorgen dat de bakken diep genoeg worden (twee planken hoog), zodat de wortels de ruimte krijgen om te groeien.
Wil je er kruiden in zetten? Let er hierbij dan ook weer op dat de plant niet te groot wordt. Rozemarijn en lavendel zijn bijvoorbeeld niet zo handig. Bieslook, peterselie, basilicum, koriander, enz. zijn perfect…zij hebben kleine wortels en worden niet mega groot.
Naast groente en kruiden, kun je er ook prima aardbeitjes in zetten of kleine eetbare bloemen.
Verzorging
Doordat er niet veel grond in de bakken zit, is het goed om de grond voor het zaaien even te voeden of te vervangen door nieuwe voedzame grond. Tussendoor kun je de grond voeden met koffiedik, dit helpt ook tegen slakken.
Het houtwerk kun je het beste in een beits zetten. Er staat namelijk best veel zon op de verticale tuin en het houtwerk wordt ook veel aan water blootgesteld vanwege het water geven. Het is dan ook geen overbodige luxe om het beitswerk eens in de paar jaar even bij te houden. Denk er ook aan om de binnenkant van de bakken met beits te behandelen…zo rotten de planken niet van binnenuit weg 😉
Hoogte, diepte, breedte
Maak de verticale tuin niet te hoog. Je moet er namelijk goed bij kunnen blijven om water te kunnen geven en te kunnen oogsten. Let er ook op dat de ruimte tussen de bakken hoog genoeg is voor de plantjes die je er in wilt laten groeien.
Maak de bakken diep genoeg voor de plantjes die jij er in wilt zetten. Wil je er bijvoorbeeld worteltjes in zetten, dan zul je dus twee planken hoge bakken moeten maken.
De breedte is afhankelijk van de palen die je gebruikt. Wil je brede bakken? Dan kun je beter een frame van 4 palen maken in plaats van 2 palen. Wanneer je een frame van 2 palen maakt, moet je er wel voor zorgen dat deze goed stevig staat (goed diep in de grond).
Worteldoek
Wij hebben in alle bakken worteldoek geplaatst. Op deze manier zorg je er namelijk voor dat het zand niet tussen de kieren verdwijnt tijdens het water geven of tijdens een regenbui. De bakken mogen namelijk niet helemaal kiervrij zijn, omdat het overtollige water nog wel weg moet kunnen lopen…anders gaan de wortels van de plantjes rotten en heb je alsnog geen heerlijke groente, kruiden, fruit of eetbare bloemetjes.
In de klas
Een moestuin op school is super leuk en ook ontzettend leerzaam. Zo leren kinderen wat het groeiproces is, leren ze voor planten te zorgen, leren ze wat eetbaar is en wat niet, kun je ze leren wat je met de oogst kunt doen, kun je ze leren hoe je compost kunt maken. Helaas is er niet altijd plek op het plein voor een moestuintje…maar voor een hekje is er vaak nog wel een beetje ruimte. Wanneer je de verticale tuintjes niet te hoog maakt, is het een super leuk project om met de kinderen groente, kruiden, fruit en eetbare bloemen te verbouwen. Ga je dit met de school of met de klas doen, dan moet je wel rekening houden met het water geven tijdens vakanties en vrije dagen. Ook moet je er op letten dat de oogsttijd voor de zomervakantie zal plaatsvinden (hier kun je lezen wat je in juni kunt oogsten). In het nieuwe schooljaar kun je dan weer met de nieuwe klas een nieuw tuintje inrichten.
Materiaal
Wij gebruikten houten palen, oude schuttingplanken (nieuwe werken uiteraard ook ), worteldoek en beits om de verticale groentetuin of kruidentuin te maken.
Aan de slag
Voor het maken van een verticale moestuin of kruidentuin heb je het volgende nodig:
- een zonnige plek…en een plek waar niet veel wind staat i.v.m. omwaaien!
- palen
- planken
- zaag
- schroeven (en schroevendraaier…eventueel de accuboormachine met schroefbitje)
- beits (en kwast)
- worteldoek
- schaar
- nietpistool (met veel nietjes)
- hydrokorrels
- mix van potgrond en tuinaarde
- zaden
Zet eerst de palen diep in de grond, zodat de verticale tuin niet zomaar omwaait. ***Wanneer je een balkon hebt bevestig je de verticale tuin aan de muur wanneer hij in elkaar zit.
Bepaal de hoogte van de bakken.
Zaag de planken op maat.
Schroef de planken vast op de palen.
Maak de planken voor de bodem van de bakken op maat, let hierbij ook om eventuele inkepingen voor de palen wanneer je 4 palen als frame gebruikt.
Schuif de planken in de onderkant van de bak en schroef ze goed vast op de planken en op de palen.
***Wanneer je een balkon hebt bevestig je de verticale tuin aan de muur, zodat hij niet omvalt of omwaait.
Zet het houtwerk goed in de beits.
Wanneer de beits droog is, kan het worteldoek er in. Deze knip je eerst op maat en niet je vast op de binnenkant van de bakken.
Knip het worteldoek wat boven de planken uit komt netjes af.
Doe een bodem hydrokorrels in de bakken.
Meng tuinaarde en potgrond.
Vul de bakken met het mengsel.
Zaai zoals aangegeven op de zakjes (op de zakjes staat hoe diep, hoe ver van elkaar af en in welke periode je kunt zaaien).
Geef voldoende water en houdt het water geven goed bij…kleine beetjes grond drogen snel uit en plantjes vragen veel water.
En vergeet niet lekker te oogsten 😉
Maak jij ook zo’n leuke verticale moestuin of kruidentuin?
Super! Je snapt natuurlijk wel dat ik ontzettend nieuwsgierig ben naar jouw resultaat. Deel hem vooral onder het originele facebookbericht op ‘Mama Duizendpoot’, zodat ik hem makkelijk kan vinden en een ander jouw werk ook kan bewonderen. Of plaats de foto op Instagram met #mamaduizendpootcreatie.
CreaKrea
Elke week is er een CreaKrea uitdaging, met elke week een ander thema. Het creatieve CreaKrea team bestaat nu uit Ilse van Kreanimo, Melanie van MelDiy, Emmy van Webkonijn, Ilse van De knutseljuf van Ede, Crea met kids en natuurlijk nog mijzelf. Vorige week was het thema ‘Windmills’ en liet ik je zien hoe je een zentangle kunt maken.
Deze week is het thema ‘Vegetables’ aan de beurt en maakten we een verticale moestuin of kruidentuin. Ben je benieuwd naar alle creaties? Kijk dan vooral in de linkparty en bij het CreaKrea team. De link naar hun diy’s vind je vlak boven de linkparty.
Bewaren voor later
Vind je dit bericht leuk en wil je het graag bewaren voor later? Pin hem dan vooral op je Pinterest bord, zodat je het nog eens rustig terug kunt lezen. Hier onder staan een aantal ‘Social media icoontjes’, waaronder ook die van Pinterest. Hier kun je op klikken om te pinnen.
Maar misschien wil je dit bericht gewoon delen, dan kun je natuurlijk ook een van de andere opties kiezen…zoals Facebook, Twitter en LinkdIn.
Bewaren en delen wordt enorm gewaardeerd.
Diy inspiratie
Zit je nog vol met diy-kriebels? Kijk dan op de pagina ‘Mama naait’ of ‘Mama knutselt’.
Maar kijk vooral ook even in de linkparty waar je overigens ook diy’s (en recepten) mag delen die binnen dit thema passen…dit kan in de vorm van een blog, foto of filmpje zijn (dus ook als niet-blogger/vlogger kun je gezellig meedoen). De inzendingen delen wij op ons bord op Pinterest. En vergeet natuurlijk niet om ook bij het CreaKrea team te neuzen:
Wat een leuk idee dit! Ik probeer hier alles in mijn bloembakken goed te krijgen, maar dat lukt niet altijd even goed. Met een oude pallet of met wat resthout zo iets maken lijkt me echt een aanrader, ik zet het op mijn to do lijstje! Dank je voor de tips!
Alles wat niet direct in de grond is, kost meer moeite. Vooral het bewateren en voedenvan de plantjes kost gewoon meer werk. Maar met een beetje extra liefde en zorg, kun je nog steeds prima oogsten. In potten is inderdaad ook een leuk idee. Het staat nog vrolijk ook