Zaai je in de volle grond? Of zaai je liever voor? Bij het voorzaaien kun je de plantjes prachtig laten ontkiemen in een eierdoos.

Voor zaaien

Om zaadjes te ontkiemen kun je twee dingen doen. Je kunt ze buiten in de grond zaaien of je kunt de zaadjes eerst ontkiemen voordat je de plantjes buiten in de grond zet. Het is natuurlijk erg gemakkelijk om de zaadjes gelijk buiten in de grond te zaaien. Maar het heeft een paar nadelen:

• Vogels kunnen de zaadjes opeten wanneer je ze net gezaaid hebt, dan heb je dus gewoon duur vogelvoer 😉
• Wanneer de zaadjes net ontkiemen is het erg lastig om ze te onderscheiden van onkruid. Zo is de kans groot dat je tijdens het verwijderen van het onkruid, per ongeluk een paar plantjes weg haalt. Wanneer je het onkruid niet weg haalt, gaat het weer ten koste van de voeding van de plantjes.
• Jonge plantjes zijn erg kwetsbaar. De steeltjes knakken snel bij het water geven. Verder drogen ze snel uit bij te veel zon en verdrinken ze snel bij te veel water.
• De kiempjes zijn zeer gewild bij dieren. Slakken zijn er dol op!

Wanneer je de zaadjes eerst laat kiemen ‘onder glas’ (in een kasje of binnen), heb je meer grip op de verzorging van de plantjes en is de kans van slagen groter. Ik vind het zelf ook makkelijker om de afstanden goed te doen bij het planten dan bij het zaaien in de volle grond.

hergebruiken of recyclen?

Wanneer je de zaadjes gaat ontkiemen ‘onder glas’, kun je dit in potjes doen. Je moet dan alleen wel veel potjes hebben. Er zijn ook speciale kiembakken te koop waarbij je heel veel bakjes in een tray hebt. Deze kun je overigens prima hergebruiken. Het nadeel van deze bakken is dat je de jonge plantjes (die nog niet veel wortels hebben) uit die bakjes moet halen…dan wil er wel eens een plantje sneuvelen. Ontkiemen in eierdozen is eigenlijk veel makkelijker. Nou ja, het ontkiemen is natuurlijk hetzelfde. Het verschil zit hem bij het planten. Je hoeft bij het planten alleen nog maar de eierdoos te knippen (of scheuren) tussen de vakjes. Het vakje, met het plantje er in, kun je zo rechtstreeks de grond in stoppen. De eierdoos ontbindt namelijk gewoon in de grond, omdat het van papier gemaakt is. Gebruik om die reden dan ook het liefst eierdozen die niet gebleekt zijn en ook niet gekleurd zijn. Het voordeel van de eierdoos is tevens een nadeel. De eierdoos vergaat op een gegeven moment. Om die reden moet je voorzichtig zijn met het water geven. De plantjes hebben vaak iets minder water nodig dan in een plastic kiembak, omdat de eierdoos het water absorbeert.

Wanneer moet je zaaien?

Zaaien in de volle grond doe je later dan zaaien ‘onder glas’. Het voordeel van voorkiemen is dat je eerder met de plantjes aan de slag kunt. Of je ook eerder kunt oogsten is een beetje afhankelijk van het weer. Wel heb je gelijk mooie stevig plantjes in jouw tuin staan die een stuk minder kwetsbaar zijn voor het weer en voor dieren. Wat de exacte periode is voor het zaaien staat vaak wel op het zakje van de zaden. Ook zijn er hele zaaitabellen te vinden op het internet.

Verzorging

Het zaaien doe ik het liefst in een mix van potgrond en tuinaarde. Zo is de grond mooi los (zodat de wortels goed kunnen groeien) en zit er genoeg voeding in.

Wanneer de zaden in de eierdoos zitten, moet je deze op een zonnige plek neerzetten. Geef gelijk water, zodat de zaden ‘geactiveerd’ worden. Houd de grond vochtig door af en toe een beetje water te geven. Je weet wanneer de grond te droog is door je vinger er op te leggen…blijft er geen grond op je vinger plakken, dan is het te droog.

Naambordjes

De deksel kun je er eventueel af knippen. Het is dan wel wijs om een klein naambordje in een van de vakjes te stoppen, zodat je weet welke zaden er in zitten. Maar je kunt de deksel er ook aan laten zitten. Zo kun je de naam er met watervaste stift in schrijven. Maar je kunt er ook een leuke tekening in stoppen, zoals ik heb gedaan. Het beste is om die tekening dan te lamineren, zodat hij mooi blijft en hij herbruikbaar is…het water maakt namelijk een niet gelamineerde tekening  uiteindelijk vies en stuk.

In de klas

Wanneer je het in de klas wilt hebben over de voortplanting van bloemen/planten kun je heel goed de zaden zaaien in een eierdoos. Het nadeel hiervan is dan alleen dat je de groei van de wortels niet ziet (hiervoor zijn andere methodes). Maar de verzorging van de zaden en het plantje kun je wel goed behandelen. Ook kun je de zaden op deze manier goed voorkiemen zonder extra kosten…wat weer handig is als je een (verticaal) moestuintje wilt maken.

Materiaal

Voor het ontkiemen gebruik ik een eierdoos. Zo heb je al hele mooie kuipjes voor de plantjes die je heel makkelijk in de grond kunt zetten. De eierdoos kleur of verf je niet. Anders komt de verf in de grond en dat moet niet. Ook kan de verf (of andere kleurmateriaal) gaan afgeven tijdens het water geven…en ook dat wil je niet.

Aan de slag

Voor het maken van een ontkiembak van een eierdoos heb je het volgende nodig:

• potgrond en tuinaarde
• bak
• eierdoos
• lepel
• zaden
• *naambordjes

Meng potgrond met tuinaarde in een bak.

Schep de mix in de eierdoos, maar laat 1 cm ongevuld.

Leg de zaadjes in elk vakje. Ik doe er meestal drie in een vakje wanneer het kleine zaadjes zijn (van bijvoorbeeld sla). Zo kan ik de beste van elk vakje over laten en de overige weg knippen. Grote zaden (van pompoen of courgette bijvoorbeeld) druk je een heel klein beetje dieper er in.

Doe het laatste beetje grond nu over de zaadjes (1 cm hoog dus) en druk het een klein beetje aan.

Geef de zaadjes een klein beetje water.

*Plaats er een naambordje in of een mooie tekening…of schrijf de naam in de deksel 😉

Wanneer de grond ‘te droog’ is (wanneer het niet meer aan je vinger plakt), geef je telkens een beetje water…totdat het plantje groot genoeg is om in de volle grond gezet te worden.

Maak jij ook zo’n leuke ontkiembak van een eierdoos?

Super! Je snapt natuurlijk wel dat ik ontzettend nieuwsgierig ben naar jouw resultaat. Deel hem vooral onder het originele facebookbericht op ‘Mama Duizendpoot’, zodat ik hem makkelijk kan vinden en een ander jouw werk ook kan bewonderen. Of plaats de foto op Instagram met #mamaduizendpootcreatie.

Bewaren voor later

Vind je dit bericht leuk en wil je het graag bewaren voor later? Pin hem dan vooral op je Pinterest bord, zodat je het nog eens rustig terug kunt lezen. Hier onder staan een aantal ‘Social media icoontjes’, waaronder ook die van Pinterest. Hier kun je op klikken om te pinnen.

Maar misschien wil je dit bericht gewoon delen, dan kun je natuurlijk ook een van de andere opties kiezen…zoals Facebook, Twitter en LinkdIn.

Bewaren en delen wordt enorm gewaardeerd.

Diy inspiratie

Zit je nog vol met diy-kriebels? Kijk dan op de pagina ‘Mama naait’ of ‘Mama knutselt’.